- نام شیمیایی : استات سدیم.
- اسامی مترادف با استات سدیم : سدیم استات، sodium acetate، نمک سدیم اسید استیک.
- گرید محصول : استات سدیم صنعتی ۲٫ استات سدیم آزمایشگاهی.
- خلوص : استات سدیم ۹۸%.
- فرمول شیمیایی : CH3COONa.
- علامت اختصاری : NaOAc.
- انواع : استات سدیم خشک ۲٫ استات سدیم آبدار.
- برند : استات سدیم چینی.
موارد مصرف و کاربرد استات سدیم :
این نمک بی رنگ دارای موارد استفاده وسیعی است. از جمله استفاده های آن می توان به استفاده در صنعت نساجی برای خنثی سازی ضایعات اسید سولفوریک اشاره کرد. در تولید لاستیک مصنوعی ، برای جلوگیری از سدیم استات استفاده می شود. در تولید لباس های پنبه ای کتان سدیم استات برای جلوگیری از تجمع الکتریسیته ساکن به کار می رود. این نمک در عکاسی و رنگ نیز کاربرد دارد.
این نمک به دلیل کارایی بهتر و ارزانتر بودن، در پوشش و درزگیری بتن برای جلوگیری از صدمه خوردن در برابر آب مورد استفاده قرار می گیرد. سدیم استات در خوراکی ها برای طعم دهی به کار می رود که مشهورترین استفاده آن در مزه چیپس سرکه نمکی است.
کیسه های گرمایی و گرم کننده های دست از دیگر موارد استفاده این نمک است. به دلیل گرماده بودن فرآیند کریستالیزه شدن محلول سدیم استات در آب، هنگام تبدیل شدن به جامد و یخ گرم ، که با لمس کردن آغاز می شود، از این محلول برای گرمایش استفاده می شود. با قرار دادن کیسه در آب گرم محلول که به حالت جامد و بلوری در آمده بود، به مایع تبدیل می شود و می توان دوباره از آن استفاده کرد. این محلول در دمای اتاق خود به خود منجمد نمی شود.
روش تولید استات سدیم :
این نمک از واکنش سدیم بی کربنات در سرکه به صورت محلول سدیم استات در آب به دست می آید. به بیان دیگر جوش شیرین با سرکه واکنش می دهد و تبدیل به محلول سدیم استات در آب می شود که با آزاد سازی کربنیک اسید به صورت گاز کربن دی اکسید و آب همراه است.
معادله شیمیایی : کربنیک اسید + سدیم استات ß سدیم کربنات + اسید استیک
طرز تهیه : استات سدیم ماده شیمیایی شگفت انگیزی است که می توانیم آن را با استفاده از جوش شیرین و سرکه تهیه می کنیم.
شما می توانید یک محلول استات سدیم زیر نقطه ذوب خنک کنید و سپس باعث تبدیل مایع به کریستال شوید. تبلور فرآیند گرمازا است، بنابراین سبب می شود یخ گرم باشد. انجماد آن چنان به سرعت اتفاق می افتد که شما می توانید مجسمه ای را با روان ساختن یخ داغ بسازید.
مواد مورد نیاز :
- یک لیتر سرکه روشن.
- چهار قاشق غذاخوری جوش شیرین.
روش کار :
- در یک ماهی تابه یا بشر بزرگ سرکه را با جوش شیرین مخلوط کنید. جوش شیرین و سرکه به شکل استات سدیم و گاز دی اکسید کربن واکنش می دهند. اگر شما جوش شیرین و سرکه را به آرامی اضافه نکنید. اساسا کوه آتشفشانی از سرکه و جوش شیرین از ظرف شما سرریز خواهد شد.
- محلول را برای غلیظ کردن بجوشانید. شما هنگامی می توانید محلول را از روی حرارت بردارید که ۱۵۰ – ۱۰۰ میلی لیتر باقی مانده باشد. اما ساده ترین راه برای گرفتن نتیجه خوب این است که به سادگی محلول را بجوشانید تا زمانی که یک پوسته کریستالی یا فیلم کریستالی بر روی سطح ایجاد شود. مدت زمان تخمین زده برای این کار محدود یک ساعت است.
- محلول را از روی حرارت بردارید و آن را برای جلوگیری از تبخیر پوشش دهید. می توانید محلول را در یک ظرف دیگری بریزید و آن را با درپوشی پلاستیکی پوشش دهید. شما نباید هیچ کریستالی در محلول خود داشته باشید.
- اگر شما در محلول خود کریستال دارید به آن مقدار کمی آب یا سرکه اضافه نمایید (به اندازه کافی برای حل کردن کریستال ها).
- ظرف حاوی استات سدیم پوشش دار را در یخچال برای خنک شدن قرار دهید.
محلول استات سدیم در یخچال یک مایع فوق العاده سرد است. آن استات سدیمی است به شکل مایع، که در زیر نقطه ذوب معمولی است. شما می توانید بلورسازی را با افزودن کریستال های کوچک استات سدیم یا با لمس سطح محلول استات سدیم با یک قاشق یا انگشت شوع کنید. بلورسازی یک فرآیند حرارت زا است. برای نشان دادن بلورسازی و آزاد سازی گرما شما می توانید :
- یک کریستال را به ظرف محتوی محلول استات سدیم سرد شده بیاندازید. محلول استات سدیم در عرض چند ثانیه متبلور می شود. کریستال همانند یک سایت هسته ای برای رشد بلور سریع عمل می کند.
- محلول را در یک ظرف کم عمق بریزید. اگر یخ داغ خود به خود شروع به بلورسازی نمی کند، شما می توانید آن را با یک بلور استات سدیم لمس کنید. بلورسازی از جایی که محلول را در آن ریخته اید شروع به پیشرفت می کند. شما می توانید برج هایی از استات سدیم را بسازید.
بسته بندی استات سدیم :
استات سدیم در کیسه های ۲۵ کیلوگرمی و استات سدیم آزمایشگاهی در پک های ۱ کیلوگرمی موجود می باشد.
ایمنی استات سدیم :
خطرات :
- حریق : قابل حریق.
- تماس تنفسی : سرفه – گلو درد.
- تماس پوستی : قرمزی.
- تماس چشمی : قرمزی.
پیشگیری :
- حریق : شعله باز ایجاد نشود.
- تماس تنفسی : تهویه موضعی – حفاظت تنفسی .
- تماس پوستی : عینک حفاظتی.
- تماس چشمی : عینک ایمنی.
- بلع و گوارش : غذا خوردن – نوشیدن و سیگار کشیدن حین کار ممنوع.
کمک های اولیه :
- حریق : اسپری آب – پودر.
- تماس تنفسی : هوای تازه – استراحت.
- تماس پوستی : شستشو پوست با آب و صابون.
- تماس چشمی : شستشو با آب فراوان ۱۵ دقیقه – اقدامات درمانی.
- بلع و گوارش : استراحت.
انبارداری :
از اسیدهای قوی جدا نگه داشته شود.